Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Mercuriau(-renadiéu)
Mercurialis perennis
Euphorbiaceae
Noms en français : Mercuriale vivace, Mercuriale des montagnes.
Descripcioun :Aquéu mercuriau es uno planto renadivo que trachis subretout dins li fourèst umido de blacas o de faiard. Fai de fueio larjo (1,5-4 cm) e proun verdo. Es uno planto emé un rizoumo que pòu curbi de gràndi surfàci. Li flour masclo e femello soun pourtado pèr de pèd dessepara (planto diouïco).
Usanço :Es uno planto proun purgativo que caup de mouleculo empouisounanto (sapounino, metilamine ...) e que fau dounc s'en mesfisa.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mercurialis
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Faio
- Blachiero
- Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasiano
Ref. sc. : Mercurialis perennis L., 1753